Recensie Birger Baug - Verlossing

Na straf komt de verlossing….

Birger Baugs eerste boek Straf vond ik helemaal geweldig. Ik had het vorig jaar zomaar meegenomen van de Scandinavische tafel in de Dekker en van de Vegt en heb het boek in een dag uitgelezen. De verwachtingen voor ‘verlossing’ waren daarom ook hoog gespannen. Deze heeft Baug niet helemaal ingelost, maar dat is waarschijnlijk meer mijn ‘schuld’ dan de zijne. Het boek vertelt wederom over inspecteur Halvor Heming en zijn team bestaande uit Kristine, Hans Petter, Merete en Bastian. Halvor moet eerder terugkomen van vakantie omdat Kristine in elkaar is geslagen door mannen met grijszwarte hoodies aan en in coma ligt. Zijn team mag niet werken aan de ‘zaak-Kristine’, maar stort zich op het hoge aantal overdosissen in de stad. In Oslo zijn nog nooit zo veel junkies overleden aan een overdosis, maar waarom nu wel is de vraag.

            Het boek zit vol politiek en machtsspelletjes en heeft daardoor iets weg van de boeken van Nesbø, maar het is op veel plekken nog wat minder goed uitgewerkt. De kwaliteit die uit Scandinavië komt is op dit moment heel erg hoog en Baug begint pas langzaam mee te doen. Het boek zit over het algemeen goed in elkaar, maar er zijn nog te veel toevalligheden nodig om het verhaal samen te brengen. Zo komen de grijszwarte hoodies een paar keer terug waarbij ik dacht, moet dat nou…

            Maar ik wil toch eindigen met een positief punt en dat is iets wat heel eigen is aan Baug, al gebruikt onder andere Unni Lindell het ook, en dat is een verhaal binnen een verhaal. We volgen de gebeurtenissen in Oslo en tegelijkertijd lezen we stukken van een dagboek van een vader die probeert zijn aan drugs verslaafde zoon te redden. Hij ontvoert zijn zoon om hem te laten ontwennen en probeert een band met hem op te bouwen. De manier waarop Baug deze relatie beschrijft is heel mooi en het komt uiteindelijk ook weer heel mooi terug in het boek. Toen wist ik weer waarom ik zijn debuut zo prachtig vond.

Recensie Arnaldur Indridason - Grafteken

Wat maakt iets een goed grafteken?

Grafteken is het tweede boek uit de Erlendur-serie, maar pas in 2011 voor het eerst in het Nederlands uitgebracht. Het boek geeft een mooi beeld van de ontwikkeling van de relatie tussen Erlendur en Sigurdir Oli die intensief samenwerken bij het oplossen van een moord op een meisje. Het meisje wordt gevonden op het graf van Jón Sigurðsson, de vrijheidsstrijder van IJsland die uit de Westfjorden komt. Ze blijkt een drugsverslaafde te zijn, maar is niet gestorven aan een overdosis. Ze komt mogelijk uit de Westfjorden, net als Jón Sigurðsson en daarom vertreken Erlendur en Sigurdir Oli daarheen om te onderzoeken of ze de ouders of vrienden van het meisje kunnen vinden.

            Het boek geeft een mooi, maar soms angstwekkend beeld van IJsland en de mogelijkheid die mensen hebben om het leven en het leven van anderen te verpesten. Het boek laat de grote kracht van Indridason zien in het schrijven van een verhaal met weinig elementen. Toch stoort één ding mij behoorlijk en dat is het personage ‘Herbert’, een IJslander die helemaal in de ban is van de Verenigde Staten en daarom overal woorden als ‘fucking’, ‘whatever’ en ‘asshole’ tussendoor gooit. Dit personage is zo ontzettend over-the-top dat het op geen enkele manier meer geloofwaardig is of past bij Indridason. Herbert heeft maar één voordeel en dat is dat de manie van Sigurdir Oli met de VS wat in perspectief wordt geplaatst.

Conclusie: het is een mooi boek, zeker lezen als je in de serie bezig bent, maar ik weet zeker dat Indridason het nu beter zou kunnen beschrijven.

Recensie Richard Russo - Schadevolle Jaren

Russo is een meesterverteller

‘Tot mijn zesde dacht ik aan mijn vader zoals ik dacht aan ‘onze vader, die in de hemelen zijt’, wiens bestaan een vaststaand gegeven was, maar die in de praktijk afwezig en dus irrelevant was’. Deze zin geeft zo mooi aan waar het boek over gaat en hoe Russo schrijft dat ik hem te pas en te onpas heb gequote tegen vrienden en familie. Schadevolle jaren schreef Russo 15 jaar voordat hij de Pulitzer Prijs kreeg voor Empire Falls, maar voor mij zijn de boeken van hetzelfde hoge niveau.

Schadevolle jaren gaat over Ned of Sam’s zoon zoals hij vaak wordt genoemd en over de relatie die hij met zijn ouders en het dorp Mohawk heeft. Ned’s vader is een vrije ziel die nadat hij heeft meegevochten in de oorlog (en misschien ook wel daarvoor) niet kan aarden in het gezinsleven, daarom wordt Ned opgevoed door zijn moeder. Als zijn moeder een zenuwinstorting krijgt en zich langzaam maar zeker afsluit van de wereld, gaat hij bij zijn vader wonen die hij voor zijn 10^e eigenlijk niet kende. Bij zijn vader komt hij in een heel nieuwe wereld terecht met mensen die Boom, stomkop, nulletje en De Dunne heten. Zijn vader is een vrolijke gokkende alcoholist als hij werk heeft en een chagrijnige gokkende alcoholist als het winter wordt en hij geen werk in de wegenbouw meer heeft. We zien hoe Ned probeert een relatie op te bouwen met zijn vader, hoe hij niet als zijn vader wil zijn, hoe ze open tegen elkaar zijn en hoe ze zaken voor elkaar geheim (proberen) te houden. We zien Ned opgroeien tot een man waarvan hij zichzelf afvraagt of hij is wie hij wil zijn. 

Russo wordt zo langzamerhand echt mijn lievelingschrijver. De manier waarop hij de gevoelens en gedachten van zijn personages neerzet is meesterlijk. Je hebt echt het gevoel dat je meekijkt in de ziel van de opgroeiende Ned, zonder dat de details vervelend worden, wat bij andere schrijvers in het genre nog wel eens gebeurd. De details zijn juist vaak datgene wat het boek zo mooi maakt. Geen grootse meeslepende verhalen maar het leed van een gezin en van een gemeenschap in ‘small-town’ Amerika. Ik hoop dat de vier boeken die nog niet naar het Nederlands vertaald zijn dat wel snel zullen worden.

Recensie Casey Hill - Taboe

Dit boek is aardig, maar echt geen Reichs of Slaughter

Het allereerste BUZZZ-club boek dat ik mag recenseren, hartstikke leuk! De eerste vijftig bladzijdes van Taboe vallen alleen wat tegen. Alhoewel, de eerst vijf bladzijden zijn heel goed, daarna wordt het minder. Hill probeert te veel personages tegelijk te introduceren en vooral het personage Kennedy is wat mij betreft wat vlak en ongeloofwaardig. Ook de schrijfstijl is duidelijk even wennen. De zinnen zijn relatief kort en het verhaal komt wat simpel over. Gelukkig heb ik doorgelezen, want het boek wordt een stuk beter.

Het verhaal gaat over de Amerikaanse Reilly Steel die van Ierse afkomst is. Zij is als forensisch onderzoeker naar Dublin gehaald om het Ierse forensisch instituut de nieuwe eeuw in te trekken. Zij heeft deze positie ook aangenomen om dichter bij haar vader te zijn, die na het verlies van zijn andere dochter zwaar aan de drank is geraakt en terug naar Ierland is verhuisd. Daar werkt zij met een oud chagrijnig hoofd van de afdeling en veel jonge nieuwe mensen die het vak willen leren. De eerste grote moord die zij doet betreft een jonge man en vrouw die samen gevonden worden in bed, onder het bloed, de man heeft letterlijk zijn hoofd verloren, zodat hij ook niet makkelijk te identificeren is. Uiteraard lukt het Steel om de man te identificeren en helpt het forensisch bewijs de zaak verder. Er worden een aantal moorden gepleegd die met Freud van doen hebben en de taboes die hij beschreef…

De vele squinterns die opgeleid moeten worden zijn een deel van het (schrijf)probleem, het zijn er te veel, gelukkig wordt later de nadruk gelegd op twee van hun. Dit probleem komt wel vaker voor bij ‘debuten’ al is het niet duidelijk of dit mogelijk een serie wordt, maar sommige schrijvers lossen dit beter op dan anderen. De opbouw van het boek is redelijk, de spanning wordt aan het eind flink opgevoerd en er zitten twee leuke plotwendingen in. Het boek is daarmee beter dan wat ik er van verwacht had (twee sterren op crimezone), maar het kan absoluut niet vergeleken worden met Kathy Reichs en Karen Slaughter, zoals op de achterkant wordt vermeld.

Recensie Chan Koonchung - De vette jaren

De vette jaren is voor mij het boek van 2011

De vette jaren gaat over China in 2013, de wereldwijde economische crisis breekt uit op dezelfde dag als het begin van de gouden jaren van de volksrepubliek China. De 21^ste eeuw is de eeuw van China en de mensen in China zijn gelukkig en voorspoedig. Deze voorspoed gaat samen met een maand van terreur en algehele dictatuur door De Partij. Achteraf gezien blijken maar weinigen zich deze maand te herinneren, zelfs de hoofdpersoon de in Beijing wonende Taiwanese schrijver Lao Chen weet hier niets vanaf. Een oude bekende van Lao Chen, Fang Caodi, herinnert zich deze maand wel en verzamelt zo veel mogelijk bewijs over deze maand en gaat op zoek naar medestanders. Lao Chen komt nog een oude bekende tegen, de vrouw op wie hij jaren geleden verliefd werd, maar aan wie hij nooit zijn liefde durfde te tonen, Xiao Xi. Fang Caodi en Xiao Xi zijn niet zo gelukkig als de meeste Chinezen en voelen zich misplaatst in de huidige maatschappij zonder precies te weten waarom. We kijken mee in het China van 2013, in een liefdesgeschiedenis en in het grootste politieke geheim van China: de gouden jaren. Dit wordt gedaan door deze zaken vanuit de verschillende personages (deze drie en meer) te belichten. Op deze manier geeft Chan Koonchung een kijkje in hoe China zich in de nabije toekomst mogelijk heeft ontwikkeld. Het is een boek over macht, liefde en met politiek-filosofische inzichten.

            Vanaf de eerste bladzijde heeft dit boek mij gefascineerd. Soms moest ik mijzelf eraan herinneren dat dit in principe een roman en dus fictie is, zo echt komt het over. Toch leer je bij over China en de Chinese cultuur vanuit het perspectief van een buitenstaander (de in Taiwan geboren hoofdpersoon). In de inleiding door de vertaler lijkt het alsof je overspoeld wordt door karakters, maar dat viel mij heel erg mee, de karakters zijn goed uit elkaar te houden en worden rustig geïntroduceerd. De schrijfstijl is prettig en pakkend en aan het eind wil je eigenlijk alleen maar meer weten, vandaar dat ik op internet op zoek ging en onder andere dit interview met Chan Koonchung vond, zeer de moeite waard, zowel het interview als het boek.

Recensie Paul Murray - Skippy tussen de sterren

Ster aan de hemel, ster op de grond.

Skippy tussen de sterren van Paul Murray is op zijn minst bijzonder te noemen. Het is niet vaak dat de hoofdpersoon in een roman in het eerst hoofdstuk overlijdt en ook niet dat dat een middelbare scholier is. Dat is niet het enige waarin Murray zich onderscheidt, hij laat gebeurtenissen en het leven vanuit verschillende personages zien; bijvoorbeeld Skippy die verliefd is op Lori en pillen slikt, Ruprecht van Doren (de nerd), Howard de lafaard (een docent), Tom (de priester). Al deze personages (behalve de priester) kon ik één op één terugvertalen naar mijn eigen middelbare schooltijd al speelt het zich af in een ander land (Ierland) en op een kostschool.

Het bijzondere is dat je niet alleen de belevingswereld van de personages meekrijgt, maar ook hun taalgebruik. Al gebiedt de eerlijkheid mij dat ik het gesjeesde middelbare school jongenstaaltje op een gegeven moment ook wel weer zat was en erg blij als het perspectief weer naar de volwassenen ging. Gelukkig laten de personages erg veel ontwikkeling zien, naar de dood van Skippy toe en in de verwerking van de dood van een vriend, klasgenoot of leerling. Hierdoor blijf je doorlezen en meeleven met het verhaal. Het is een prachtig boek en ik ben erg blij dat ik het gelezen heb, maar als ‘editor’ zou ik er toch 50-100 bladzijden afhalen. Sommige ‘tussenverhalen’ duren net te lang en het boek zou aan vaart kunnen winnen zonder aan verhaal te verliezen.

Maar uiteindelijk draait het om Skippy. Skippy is een kleine ster zolang hij in leven is en een bijzondere vriend die je past leert kennen als hij overleden is, nu blijft hij voor mij een ster in mijn boekenkast.

Recensie Peter Manseau - De bibliotheek van onvervulde dromen

Misschien wel de beste titel ooit
De bibliotheek van onvervulde dromen, fascineert als titel en als boek. We volgen een katholieke jongen die bij wijze van bijbaan werkt voor een Joodse organisatie die oude Jiddische en Hebreeuwse boeken verzamelt die anders verloren dreigen te gaan. Tijdens zijn werk komt hij in aanraking met Itsik Malpesj, een oude man die beweert de laatste Jiddische dichter van Amerika te zijn en zijn levensverhaal heeft opgeschreven. Het boek bestaat afwisselend uit hoofdstukken die het verhaal van Malpesj vertellen en die van de katholieke jongen die Malpesj’ levensverhaal heeft vertaald van het Jiddisch naar het Engels.

 We volgen Malpesj van Kisjinev in tsaristisch Rusland, via Odessa, naar New York, om te eindigen in Baltimore. Het is het levensverhaal van een jongen die omgeven wordt door geweld, vervuld is van woorden en verlangt naar zijn voorbestemde liefde. Als een rode draad loopt zijn liefde voor haar en voor letters door het boek, gevangen in gedichten die hij schrijft om de wereld te bevatten. Daarnaast leren we de vertaler kennen, de katholieke jongen die Jiddisch probeert te leren door boeken te archiveren in een Joods archief en die met zijn eigen liefdesleven worstelt.

De verhaallijnen komen op meerdere punten mooi bij elkaar en zijn goed doordacht. Het verhaal laat je meeleven en -lopen in levens die je anders niet zou kennen. Mijn interesse voor de Joodse cultuur is door dit boek (wederom) gewekt en op een mooie manier volg je de wereldgeschiedenis van de Joden als volk in het begin van de 20^e eeuw. De titel en ook de kaft hebben niets te veel beloofd. Dit boek kan ik aan iedereen aanraden. Groots, meeslepend, tragisch en heel boeiend. Soms vergeet je zelfs dat het fictie is. Gelukkig komt dit boek in mijn eigen bibliotheek terecht en niet in de bibliotheek van onvervulde dromen, waar de onvervulde dromen van de hoofdpersonen uit dit boek in opgenomen worden.

10 april 2011

Recensie Rana Dasgupta - Solo

Solo is heel alleen

In Solo ontmoeten we de bijna 100-jarige Ulrich die in Sofia woont en zijn leven opmaakt. We volgen hem, zijn familie en enige vrienden door de roerige geschiedenis van Bulgarije. We zien hem groot worden eerst in het Ottomaanse rijk, daarna in het zelfstandige land Bulgarije en later als volwassene in de communistische tijd. Ulrich vertelt wat er met hem gebeurd is, hoe hij zijn studie scheikunde nooit af heeft kunnen maken en we merken welk effect zowel de Tweede Wereldoorlog als de communistische tijd op hem gehad hebben. Als we in het heden aankomen blijkt Ulrich over meer te beschikken dan een verleden, hij beschikt over dagdromen. In deze dagdromen (deel II van het boek) volgen we de levens van drie jonge mensen in ongelofelijke situaties die met Bulgarije en Ulrichs geschiedenis te maken lijken te hebben.

            Het uitgangspunt van dit boek vond ik heel mooi, de veranderende geschiedenis van een voor mij vrij onbekend land, verteld aan de hand van iemands leven. Het is verrassend en zeer knap dat dit boek geschreven is door een Indiase auteur, hij lijkt zich goed ingelezen en ingeleefd te hebben in het Bulgarije van de afgelopen 100 jaar en brengt het verhaal geloofwaardig. Het eerste deel van het boek vond ik mooi om te lezen, al was het op sommige punten minder pakkend dan je zou hopen. Het tweede deel vond ik achteraf gezien beter, het is een fascinerend verhaal, maar de link met het eerste deel werd naar mijn zin te laat uitgelegd en ik zou wat meer aan de hand genomen willen worden door Dasgupta. Pas als Ulrich weer op komt dagen in zijn eigen dagdromen begin je het grote geheel te zien. Al met al een mooi boek, het is het zeker waard om gelezen te worden, maar een beetje doorzettingsvermogen is gevraagd.

10 mei 2011

Recensie Rolf Lappert - Naar huis zwemmen

Willen we niet allemaal naar huis zwemmen?

We leren het hoofdpersonage uit het boek ‘ Naar huis zwemmen’ van Rolf Lappert kennen bij zijn geboorte. Wilbur is een couveusekindje, te vroeg geboren en in de steek gelaten door zijn moeder die overlijdt bij de geboorte en zijn vader die vlucht voor het grote verdriet. Dit zijn dan ook de twee thema’s die in het boek een rol spelen. Het grote verdriet over de mensen in het leven in het algemeen en Wilburs leven in het bijzonder die verdwijnen en de vlucht voor de werkelijkheid en het bijbehorende verdriet. Wilbur McDermott is een bijzondere complexe jongen, intellectueel begaafd zonder veel sociale vaardigheden of lichamelijke kracht. Maar absoluut een personage om van te houden, zowel als kind, we volgen zijn jeugd door de jaren heen, als als volwassen jongeman die in de stad van mislukte zelfmoordenaars terecht komt. De vraag die je jezelf steeds blijft stellen is: vindt hij zijn leven nog de moeite waard en waarom ging hij de zee in terwijl hij niet kan zwemmen?

            Soms zat ik tenenkrommend te lezen over al het leed en verdriet dat deze jongen overkomt en tegelijkertijd te lachen om de manier waarop hij er mee omgaat. Hij zwijgt de wereld dood en verdwijnt in zijn eigen fantasiewereld als dat hem beter uitkomt. De personages die in Wilburs leven spelen zijn ontroerend, hij wordt soms met meer liefde omringd (al is het uit onverwachte hoek) dan hij zelf verwacht en dat maakt het boek verrassend. De personages die Wilbur omringen zijn goed geschreven en over het algemeen mooi uitgediept. Je snapt waarom mensen zijn zoals ze zijn en begrijpt dat niet altijd het goede gebeurt. Het is een meeslepend boek, maar zou wat mij betreft wel op een kleiner formaat (kleinere letter, regelafstand en marginalen) afgedrukt mogen worden. Het boek was nu erg groot en zwaar om vast te houden. Dus meer een boek voor thuis op de bank dan voor onderweg in de trein. Ondanks het formaat, had ik dit boek zeker niet willen missen, je blijft lezen en hopen dat Wilbur inziet dat hij zijn eigen leven naar zijn hand kan zetten en meer uit het leven kan halen dan hij verwacht met hulp van zijn mensen.

19 maart 2011