dinsdag 18 december 2012

Judith Schalansky – De lessen van mevrouw Lohmark



Een juweeltje voor deze winter
Judith Schalansky heeft een prachtig boek geschreven over ontwikkeling en aanpassingsvermogen. Inge Lohmark is in eerste instantie altijd de docent biologie op het Darwin college. De rollen die zij heeft als moeder van een volwassen dochter, echtgenote en docent gym zijn daaraan ondergeschikt. Mevrouw Lohmark heeft niets op met het nieuwerwetse onderwijs dat ook in de voormalige DDR zijn intrede doet. Volgens de onderwijsinspectie geeft zij (schande!) klassikaal les en de enige verhouding tussen docent en leerling is volgens haar angst. Zonder angst, geen respect, is haar devies.

In haar vierde klas behandelen ze de evolutieleer en het systeem van Mendel en deze leren zijn ook van toepassing op haar eigen leven. Zonder twijfel en met een sterk analytisch vermogen gaat zij door het leven heen. Dat haar dochter naar de VS is vertrokken en haar nooit meer spreekt, dat zij en haar man, de struisvogelboer, niet meer met elkaar praten, dat haar collega’s haar maar een raar mens vinden. Het doet haar niet of nauwelijks iets. Dit is mevrouw Lohmark en daar heb je het mee te doen. Het recht van de sterkte geldt ook in haar klaslokaal en daarom zal zij nooit ingrijpen als er gepest wordt. Dit gebrek aan aanpassingsvermogen zal uiteindelijk haar pensioen inleiden.

Schalansky heeft een echte bildungsroman geschreven, volgens Die Welt, en daar kan ik het alleen maar mee eens zijn. Dit boek is een must voor iedereen die in het onderwijs werkt of ooit onderwijs heeft gevolgd. De dynamiek in de klas, de starheid van de klassikale onderwijzeres die ook in haar persoonlijke leven geldt is ontzettend mooi weergegeven. Maar ook de ontwikkeling van de hoofdpersoon, of het gebrek daaraan. Het boek leest makkelijk en steekt goed in elkaar.

Daarnaast moet ik echt een compliment geven aan de opmaak van het boek. De gebonden versie van Signatuur heeft een ruwe kaft die heel bijzonder aanvoelt en er zitten hele mooie en relevante tekeningen in. Het boek is opgebouwd als ware het een biologieboek, waardoor op elke rechterbladzijde bovenaan een trefwoord uit de biologie staat zoals: hemofilie, biodiversiteit en boterzuurgisting, die te maken hebben met het verhaal op dat moment. Ook worden sommige beelden uit het boek als tekening weergegeven, zoals de collectie kwallen die buiten het lokaal hangt. Dit maakt het een heel bijzonder boek dat ik absoluut kan aanraden.

Oordeel: 9

zondag 16 december 2012

Recensie Nele Neuhaus - Diepe wonden



Over Nele Neuhaus en de serie
Volgend jaar (2013) is het dan eindelijk zo ver, een nieuwe Nele Neuhaus! Met dank aan uitgeverij Q mocht ik het boek dit jaar al lezen en kan ik jullie vertellen dat het een heel gaaf boek is uit de Bodenstein-serie. Voor iedereen die hoopte te weten hoe het nu verder gaat met Bodenstein en Pia na Sneeuwwitje moet sterven, daar zullen we nog even op moeten wachten, dit is namelijk het voorafgaande deel, deel 3. Met dank aan de Duitse wikipedia:

Deel 1: Eine unbeliebte Frau (2006) – nog niet uitgebracht in het Nederlands
Deel 2: Mordsfreunde (2007) – nog niet uitgebracht in het Nederlands
Deel 3: Tiefe wonden (2009) – Diepe wonden (2013)
Deel 4: Schneewittchen muss sterben (2010) – Sneeuwwitje moet sterven (2011)
Deel 5: Wer Wind sät (2010) – nog niet uitgebracht in het Nederlands
Deel 6: Böser Wolf (2012) – nog niet uitgebracht in het Nederlands

We zijn in Nederland dus begonnen aan deel 4, en nu is deel 3 uitgebracht. Hopen dus dat uitgeverij Q de andere delen ook uit gaat brengen.

Diepe wonden
Diepe wonden is het derde deel uit de Bodenstein-serie en speelt zich wederom af in en om Frankfurt, Duitsland. Oliver von Bodenstein en Pia Kirchhoff krijgen een hele rij moorden op hun bordje geschoven om te beginnen de Joodse miljonair Josua Goldberg. Goldberg heeft een groot deel van zijn leven in de Verenigde Staten gewoond en is pas sinds een aantal jaar terug in Duitsland. Het onderzoek is nog niet opgestart of wordt alweer van het team Bodenstein-Kirchhoff afgenomen door de CIA en het BKA. Toch duurt het niet lang voor Pia en von Bodenstein zich, zijdelings, weer met deze zaak bezig gaan houden als een tweede  hoogbejaarde heer wordt vermoord. Bij deze man worden allerlei Nazi-spullen aangetroffen wat de zaak een duistere trek geeft. En het moorden is nog niet gestopt...

Neuhaus heeft wederom een goed verhaal samengesteld met een hele rij aan personages. Net als in Sneeuwwitje moet sterven lukt het haar om iedereen relevant te houden voor het verhaal en zijn de personages onderscheidend genoeg om geen verhalen door elkaar te halen tijdens het lezen. Er zitten een paar interessante plotswendingen in die ik in ieder geval niet had verwacht. Het mooiste moment uit het boek vind ik als je er achter komt dat iemand van wie je dacht dat diegene loog, eigenlijk niet gelogen heeft. Wat ook knap is, is dat ze het nazi-verleden van enkel van de personages op een goede manier verwerkt heeft. Vaak wordt het toch een afgezaagd verhaal en dat heeft ze weten te voorkomen.

Ik kan maar twee kritiekpunten bedenken, waarvan er  één voor Neuhaus is en één voor de uitgever. Voor Neuhaus: het boek is goed, maar niet zo goed als Sneeuwwitje moet sterven, maar ja na zo’n goed boek is het altijd moeilijk om te overtreffen. Voor de uitgever: jammer dat er met het vierde deel is begonnen uit de serie. Hopen dat ze sneller met de andere delen komen dan bijvoorbeeld bij Indridason en Nesbo, waarvan de tweede delen pas vijf en tien jaar na het eerste deel werden uitgebracht.

Al met al is het een heel mooi boek. Het is leuk om wat meer achtergrond te krijgen bij von Bodenstein, zijn vrouw, Pia, haar dierentuindirecteur en haar ex-man en ik kan niet wachten op de volgende delen.