Juan Gabriel Vásquez – Het geluid van vallende dingen

Meesterverteller uit Colombia

In Het geluid van vallende dingen (el ruido de las cosas al caer) zien we een bijna-dertiger op zoek naar zijn eigen leven en het verleden van een bijna-vreemdeling. Antonio Yammara is docent rechten aan de universiteit en zijn liefje blijkt net zwanger te zijn van hun kind als hij neergeschoten wordt in Bogotá (Colombia). Hij wordt daar niet alleen neergeschoten, zijn bijna-vriend Ricardo Laverde wordt als eerste geraakt en overlijd ter plekke. Antonio overleeft het ongeval, maar blijft zitten met veel angst en veel vragen. Wie ben ik? Hoe is het om in dit land op te groeien? Waarom werd Ricardo doodgeschoten? Waarom werd ik ook beschoten? Antonio en Ricardo kenden elkaar niet goed, ze waren biljartvrienden die nauwelijks iets over elkaars privéleven wisten. Maar door al die vragen gaat Antonio op zoek en hij leert het verleden van zijn vriend kennen via Ricardo’s dochter Maya.

Dit is de eerste roman die ik lees van Vásquez en wat opvalt is het gemak waarmee hij schrijft. De zinnen lijken als vanzelf op het papier te verschijnen en het hele boek leest heel makkelijk weg. Ik vind het qua vertelstijl nog het meest lijken op de boeken van Ruiz Zafón. Een goed oog voor detail en meerdere verhaallijnen die bij elkaar komen. Zo volgen we aan de ene kant de familiegeschiedenis van Maya en Ricardo, wat tegelijkertijd ook de ontwikkeling in Columbia in de jaren tachtig en negentig weergeeft. Aan de andere kant volgen we de innerlijke strijd van een kind van die jaren, Antonio, die moeite heeft om zich rustig te voelen in Bogotá en in zijn gezin en dus eigenlijk zijn leven. De rode lijn door het verhaal is uiteraard het geluid van vallende dingen en de rol van vliegen en piloot zijn in hun leven.

Signatuur heeft met Vásquez weer een veelbelovende jonge (1973) auteur toegevoegd aan hun Grote Verhalen Vertellers reeks. Het boek is vlot geschreven, met een goed oog voor detail en je kunt niet anders dan sympathie voelen voor de hoofdpersoon en het land waarin hij leeft. Het enige wat ik jammer vind is het open einde van het boek, maar dat is volledig persoonlijk en doet niet af aan het boek, ik heb toch altijd het liefst een gesloten en gelukkig eind van een boek.

Oordeel: 8,5

Sergio Alvarez – 35 doden

Een groots boek met een groots verhaal

In het boek 35 doden van Sergio Alvarez volgen we een jongeman vanaf zijn geboorte, en eigenlijk al daarvoor, tot hij een jaar of dertig is in een verscheurd Colombia. Als zijn vader, die nooit zijn vader wordt, gedood wordt bij het inrekenen van een drugsbaron kruipt zijn moeder bij haar baas in bed en wordt de hoofdpersoon, van wie we niet weten hoe hij heet, verwekt. Zijn moeder sterft bij zijn geboorte, zijn vader van verdriet enkele jaren later waarna hij bij een bevriend echtpaar intrekt totdat zijn tante Christina hem ophaalt en meeneemt naar de hoofdstad van Colombia, Bogota. Daarna raakt hij verwikkeld in het communisme, de guerrilla en het leger. Hij is soldaat, poppenspeler, drugsdealer en dief. Alvarez schetst een ontwikkeling van Colombia in één en enkele vertellingen. Het mooiste is dat de liefde een grote rol speelt in het boek. Het enige wat onze hoofdpersoon wil is geliefd worden en lief te hebben, maar door de keuzes die hij maakt, de onnozelheid die hij soms tentoonspreid en domme pech verliest hij elke keer weer dat naar wat hij verlangt.

Alvarez lijkt een voorbeeld te hebben genomen aan de film ‘Forest Gump’, waarbij het verhaal van een land, in de film Amerika, in het boek Colombia wordt verteld. We volgen één persoon die de veranderingen van een tijdperk van dichtbij meemaakt. Waar dat bij Forest Gump goed gelukt is en zelfs nog op een grappige manier geloofwaardig, is dat het bij Alvarez niet. Het kan niet dat één jongen dit allemaal meemaakt en het is ook wat vermoeiend.

De meeste verhalen worden verteld door de hoofdpersoon, maar regelmatig zijn er tussenhoofdstukken waarin een ander personage aan het woord is. Dat wordt alleen niet aangekondigd, waardoor je na anderhalve bladzijde denkt, hè, hoe is hij nu een homoseksuele leraar in de jungle geworden? Om er dan achter te komen dat het gaat om het eerste vriendje van zijn tante Christina die we een paar regels zijn tegengekomen in de afgelopen vijftig pagina’s. Het is dus verwarrend, maar geeft wel een groter beeld van het land. Ik denk dat sowieso een nadeel van het boek is dat het heel veel personages bevat. Mijn voorkeur gaat toch altijd uit naar een wat eenvoudigere vertelstructuur.

Na deze twee vrij grote kritiekpunten toch ook nog heel veel lof. Het is een heel erg mooi boek en schitterend geschreven. Ook het beeld dat Alvarez van Colombia schetst is boeiend. Ik heb het met heel veel plezier en soms dus enige verwarring gelezen. Je gaat ook heel erg meeleven met de hoofdpersoon en gunt hem een beter leven, dat krijgt hij echter niet. Het boek had wel wat minder lang/dik mogen zijn. Ongeveer op tweederde dacht ik, nu weet ik het wel en dan moet je nog best een stuk. Ook heb je door de lijvige uitgave wat ondersteuning nodig bij het lezen. Al met al is het vooral een boek voor echte boekenwurmen en mensen die van verre landen en culturen houden. Een leesbaarder boek over Colombia is bijvoorbeeld Het geluid van vallende dingen van Gabriel Vasquez.

Oordeel: 7

Meet & Greet Nele Neuhaus

Op een koude zaterdagochtend verzamelt zich een grote groep lezers (fans) van Nele Neuhaus in het gebouw van uitgeverij Q voor een meet en greet. Na een warm kopje thee mogen we naar boven waar Nele Neuhaus samen met haar agent/partner Mattias al voor ons klaar zit. De uitgeefster stelt eerste en paar vragen aan Nele waaruit blijkt dat dit is wat ze het liefste doet. Als klein meisje van 6 schreef Nele, toen werd ze nog Cornelia genoemd, al verhalen in haar schoolschriftjes. Het mooiste cadeau dat ze ooit van haar ouders heeft gekregen is dan ook een typmachine voor Kerstmis waar ze haar verhalen op uit kon werken. Dit tot groot ongenoegen van haar broers en zus die het maar een heibels kabaal vonden.

            In Nederland zijn nu deel 4 (Sneeuwwitje moet Sterven) en deze maand ook deel 3 (Diepe Wonden) van de Von Bodenstein-serie uitgegeven.  En deel 5, Wie zaait oogst, zal in het najaar uitkomen. Een Nele Neuhaus jaar voor uitgeverij Q dus. Deel 6, Boze Wolf, komt volgend voorjaar uit. Zelf vindt Nele Diepe Wonden (Tiefe Wunden) haar beste boek. In dit boek speelt het nazi-verleden van Duitsland een grote rol en dit roept ook bij de lezers in Duitsland veel emoties op die weer met haar gedeeld worden, dat vindt ze heel bijzonder.

            Ook blijkt ze een heel bijzondere manier van schrijven te hebben. Ze heeft sowieso een probleem met het afmaken van projecten, zoals ze zelf zegt vindt ze het heel leuk om te beginnen met een boek, maar verliest ze vaak na een tijdje de interesse en begint dan een nieuw project, totdat ze met de von Bodensteinserie begon. Tijdens de eerste drie boeken, die ze in eigen beheer uitbracht en zelf verkocht aan klanten van het bedrijf van haar ex-man en aan boekhandels in de regio, begon ze gewoon met schrijven en bedacht ze tijdens het schrijven wat er zou gebeuren en wie de moordenaar is. Dat is niet de manier waarop haar nieuwe uitgever wil dat er boeken geschreven worden, die willen graag vooraf een samenvatting hebben, waarin ook staat wie de moordenaar is. Dat was wel even slikken voor haar, maar nu vindt ze het zelfs wel prettig. In een paar weken tot maanden tijd maakt ze een groot storyboard in Word, eigenlijk een hele grote tabel waarin per scène staat wat er ongeveer gebeurd en wie er de hoofdrol in speelt dan wel het perspectief heeft. De verschillende personages krijgen verschillende kleuren zodat ze makkelijk kan zien of ze niet te veel vanuit Pia of Oliver schrijft of juist te weinig. Pia is bijvoorbeeld geel en von Bodenstein in blauw in haar schema’s.

            Nele is erg populair en reist nu naar de verschillende landen waar haar boek wordt uitgebracht. Ze wordt nu al in 21 landen vertaald en uitgebracht, dat is toch erg knap. De meeste uitgevers beginnen met Sneeuwwitje moet sterven, volgens de uitgeefster van Q ook het beste boek van haar, om daarna Diepe Wonden uit te geven. Maar hoe weet je of een vertaling goed is? Als het mogelijk is dan laat ze haar boek en de vertaling door iemand lezen die zowel Duits goed kan als de taal waarin het vertaald wordt. Zo bleek bijvoorbeeld een vertaling in Amerika van een van haar andere boeken (niet uit de serie) heel erg slecht te zijn. Het leek wel Google Translate zei de vriendin van Nele, dan wordt er gelukkig wel aan de bel getrokken.

            Een andere interessante vraag was hoe de covers worden uitgekozen van de boeken en, voor de Nederlandse uitgeverij, waarom er nu een andere cover is gekozen voor de nieuwe druk dan de eerdere drukken. De covers worden vooral bepaald door de vertegenwoordigers van de uitgeverij die de boekhandels en de markt goed kennen. De cover van Sneeuwwitje vond de vertegenwoordiger wat de lief, hij wilde een sterkere cover en die is er nu dan ook gekomen. Maar bijvoorbeeld de Franse uitgever had een swastika-teken op de cover van Diepe Wonden gezet. Dat kan dus echt niet in Duitsland en dat heeft ze toch afgewezen, terwijl het in Frankrijk juist een ‘verkooptruc’ is. Swastika, kopen, is daar blijkbaar de Pavlov-reactie.

Aan het eind van het gesprek en na de lezersvragen heeft Nele ontelbare handtekeningen gezet in de boeken die wij hadden meegenomen en het exemplaar dat we van de uitgeverij kregen (de nieuwe cover van Sneeuwwitje moet Sterven). Ze kende één zin in het Nederlands: veel leesplezier :). Hartstikke mooi en ik kijk uit naar de volgende boeken van Nele. Al lijken we voor de eerste delen voorlopig toch op de Duitse markt te moeten kopen.